Eliminacje szkolne

ELIMINACJE SZKOLNE 2025/2026

Eliminacje szkolne polegają na samodzielnym rozwiązaniu test sprawdzającego wiedzę i umiejętności z zakresu podstawy programowej dla szkoły podstawowej (wymagania ogólne i wymagania szczegółowe).

Test będzie składał się z zadań zamkniętych i z zadań otwartych krótkiej odpowiedzi posiadających obudowę dydaktyczną w postaci różnego typu materiałów źródłowych (teksty źródłowe, ikonografia, dane statystyczne, mapy itp.) oraz z jednego zadania, którego wykonanie wymaga dłuższej wypowiedzi – wypracowania na jeden z tematów opublikowanych na stronie internetowej Olimpiady. Za poprawne rozwiązanie całego testu będzie można uzyskać maksymalnie 50 punktów, a na jego rozwiązanie uczestnicy będą mieli 90 minut.

Komisje szkolne są odpowiedzialne za pobranie testu ze strony internetowej Olimpiady, powielenie go w odpowiedniej ilości egzemplarzy, przeprowadzenie eliminacji szkolnych oraz sprawdzenie prac uczniów zgodnie z modelem i kryteriami oceniania, który również zostanie opublikowany na stronie internetowej Olimpiady.

Do eliminacji okręgowych komisja szkolna może zakwalifikować pięciu uczniów, którzy uzyskali przynajmniej 25 punktów z 50 punktów.

Instrukcja pisania wypracowania na eliminacjach szkolnych:

1. Przeczytaj uważnie temat zwracając uwagę na zakres terytorialny i chronologiczny pracy.
2. Zwróć uwagę, czy temat wymaga zastosowania opisu, porównania, uzasadnienia, oceny itp. Jeśli w temacie jest sformułowanie np. „Przedstaw i oceń …”, to należy najpierw przedstawić najważniejsze fakty i wydarzenia, a następnie przejść do oceny. Jeżeli temat dotyczy kilku aspektów, zwróć uwagę na zachowanie odpowiednich proporcji.
3. Praca powinna składać się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia z zachowaniem właściwych proporcji.
4. We WSTĘPIE należy napisać jakiego problemu dotyczy prac oraz o jakim okresie i terytorium będziesz pisać w pracy. Czasami daty graniczne będą podane w temacie, ale wówczas należy doprecyzować z jakimi ważnymi wydarzeniami się wiążą. Pamiętaj, aby wstęp nie był zbyt długi.
5. W ROZWINIĘCIU przedstaw opis/analizę opisywanego zagadnienia. Nie opisuj wszystkich faktów i wydarzeń, ale skup się na najważniejszych kwestiach, gdyż nie zdążysz napisać wszystkiego, co wiesz. Bardzo ważna jest natomiast umiejętność wyboru, czyli selekcji faktów. Pamiętaj, aby przedstawiać fakty i wydarzenia we właściwej kolejności chronologicznej, ale nie ograniczaj się do ich wymienienia – praca pisemna to nie kalendarium. Każdy fakt czy wydarzenie powinno być przedstawione z uwzględnieniem przyczyn i skutków i wiązać się logicznie z tematem. Pamiętaj o postaciach historycznych ważnych dla omawianego zagadnienia.
6. W ZAKOŃCZENIU zawrzyj krótkie podsumowanie i wnioski, a jeśli temat tego wymaga – również ocenę opisywanych zjawisk/procesów historycznych.
7. Pamiętaj nie tylko o stosowaniu poprawnej terminologii historycznej, ale również poprawnej polszczyzny!
8. Podane przy każdym temacie publikacje mają uzupełnić twoją wiedzę i zainspirować cię do kreatywnego myślenia. Nie cytuj ich jednak w dużych fragmentach, bo to ma być twoja samodzielna praca. Jeśli chcesz przywołać jakąś cenną myśl autora danej publikacji, to podaj koniecznie jego imię i nazwisko.
9. Na wypracowanie zostaną zarezerwowane w teście trzy strony, ale to nie znaczy, że musisz je całkowicie zapełnić. Każdy ma inny charakter pisma, inaczej formułuje wypowiedzi, ale liczy się wartość merytoryczna wypowiedzi, a nie jej objętość.

 POWODZENIA!!!

TEMATY WYPRACOWAŃ 

Uwaga: w arkuszu zostanie przez Komitet Główny wskazany tylko jeden temat, dlatego musisz przygotować się do wszystkich trzech.

Wykorzystaj dowolne podręczniki szkolne oraz opracowania wskazane przy tematach. 

Temat 1. Przedstaw okoliczności złożenia hołdu pruskiego w 1525 r. i oceń znaczenie tego wydarzenia.

ARTYKUŁY*

L. Ziątkowski, Hołd pruski i przysięga księcia Albrechta Hohenzollerna

https://histmag.org/Hold-pruski-i-przysiega-ksiecia-Albrechta-Hohenzollerna-17660

M. Szymaniak, Jedna z największych pomyłek w polskiej historii. Dlaczego hołd pruski nie miał żadnego sensu?

https://ciekawostkihistoryczne.pl/2018/09/08/jedna-z-najwiekszych-pomylek-w-polskiej-historii-dlaczego-hold-pruski-nie-mial-zadnego-sensu

AUDYCJE RADIOWE*

1. Spór o postać Albrechta Hohenzollerna w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" toczą prof. Igor Kąkolewski i Andrzej Tokarczyk (PR 16.02.1998) 
2. Audycja Andrzeja Sowy z cyklu "Kronika polska" poświęcona zagadnieniu hołdu pruskiego. (PR, 8.03.2001)

https://polskieradio24.pl/artykul/2488111,hold-pruski-mile-zlego-poczatki

Temat 2. Scharakteryzuj przyczyny wybuchu I wojny światowej.

ARTYKUŁY*

M. Gadziński, Prawdziwy powód wybuchu I wojny światowej

https://histmag.org/Prawdziwy-powod-wybuchu-I-wojny-swiatowej-9648

 T. Leszkowicz, Arcyksiążę Ferdynad i Gavriło Pricip. Zamach w Sarajewie 28 czerwca 1914 r.

https://histmag.org/Arcyksiaze-Ferdynand-i-Gavrilo-Princip.-Zamach-w-Sarajewie-28-czerwca-1914-r.-9647

AUDYCJA RADIOWA*

Prof. Wojciech Roszkowski opowiada o I wojnie światowej (Puls świata/Dwójka)

https://www.polskieradio.pl/8/3660/Artykul/1163635,Europa-chciala-tej-wojny

Temat 3. Przedstaw przełomowe, znaczące lub najciekawsze wydarzenie w dziejach Twojej miejscowości lub Twojego regionu. Uzasadnij swój wybór.

 UWAGA: Przy tym temacie nie możemy podać Ci wskazówek bibliograficznych. Musisz samodzielnie poszukać literatury i informacji, które wykorzystasz do napisania pracy. Odpowiednie opracowania możesz znaleźć w najbliższej bibliotece (szkolnej lub publicznej), muzeum, izbie regionalnej lub izbie pamięci oraz na portalach internetowych zajmujących się historią regionu, w lokalnej prasie. Zachęcamy również do szukania wskazówek na stronach archiwów państwowych (wykaz archiwów wraz z adresami stron internetowych znajdziesz https://archiwa.gov.pl/o-nas/mapa-archiwow-panstwowych ). W razie trudności poproś o pomoc swojego nauczyciela historii.  

*uwaga: wszystkie materiały zawierają reklamy komercyjne.